Powstanie – Jerzy Alter
Powstanie Wielkopolskie to powstanie polskich mieszkańców Poznania przeciwko Republice Weimarskiej, które toczyło się na przełomie lat 1918 -1919. Polacy domagali się powrotu ziem pozostających pod zaborem pruskim do Polski, umacniającej w tym czasie swoją niepodległość. Powstanie wybuchło 27 grudnia 1918 w Poznaniu, gdzie powrócił do Polski Ignacy Jan Paderewski, owacyjnie powitany. Autor książki Powstanie – Jerzy Alter opisał niepodległość Wielkopolski, która została okupiona wielkim kosztem ponad dwóch tysięcy dwustu poległych. Do dzisiaj nie można się doliczyć, ilu ostatecznie ich było.
W książce zawarte są nie tylko fakty historyczne, ale również fikcja literacka, która sprytnie została wpleciona w fabułę. Autor pisze, że nie tylko mundury, karabiny i armaty niezbędne są do prowadzenia wojny – ”Każdy marszałek i każdy żołnierz wie, że można ją przegrać i nie da się jej wygrać bez guzików”. Podczas wojny widmo głodu i chorób było na porządku dziennym – ”Co rusz ktoś chorował, zarażał się od innych, kaszlał, kichał, wymiotował, gorączkował i cierpiał z bólu”.
Od wieków zaraza była młodszą siostrą wojny – cholera, dżuma, tyfus plamisty, czarna ospa, odra, płonica, gruźlica. Bez różnicy cywil, czy w mundurze, jak sam Jerzy Alter pisze w Powstaniu: „Nie wiesz człowieku, co cię czeka. Nie znasz dnia, ani godziny. Póki czas, naciesz się tym, co cię nie boli”. Tak dość okrutna sentencja w bardzo krótkim czasie stała się nie tylko prawdą, ale i także koszmarem ludzi chorych. Zakażeni w czasach zarazy umierali, umierają i będą umierać, najgorsze jednak w tym wszystkim było to, że tacy ludzie pośmiertnie nie doczekali się nawet swojego aktu zgonu.
Wojna nie wymaga od żołnierzy zaciętego boju, śmiertelne żniwo i tak zostanie zebrane chociażby pod postacią chorób, które niczym najskuteczniejsza broń dziesiątkowała oddziały. Niedożywieni i wycieńczeni ludzie umierali jak muchy. Od jesieni do wiosny hiszpanka pochłonęła na świecie miliony ofiar. Kto na nią zachorował, był bez szans. Nie pomagały ani maski z gazy na twarzach, ani środki dezynfekujące, jakich używano w szpitalach. Stolarze nie nadążali z produkcją trumien, a grabarze z pochówkiem. Takie było brutalne oblicze wojny.
Powstanie to książka, sięgająca bardzo wnikliwie w przeszłość. Bohaterzy zostali tak wykreowani, iż wydawać by się mogło, że są oni z krwi i kości prawdziwymi. Na przestrzeni całej fabuły nie brakuje także takich autentycznych osób jak np. Paderewski. Oprócz fenomenu, jakim jest nastrojowe oddanie klimatu powstania, śmierci i cierpienia autor wyśmienicie uchwycił głos społeczeństwa tamtych czasów, ich płacz, zamyślenie, chęć życia oraz wolę walki.
https://dobrerecenzje.pl/powstanie-jerzy-alter-wyd-rebis/
Strona wydawnictwa: https://www.rebis.com.pl/
